Opgeheven

In 1797 werden alle kerkelijke instellingen opgeheven, inclusief de abdij en het seminarie. Bij de doorstart in 1842 werd het seminarie van Rolduc (Kerkrade) naar Sint-Truiden overgebracht en gehuisvest in het voormalige abdijcomplex. Bisschop Van Bommel bracht hoger onderwijs in Sint-Truiden en bouwde de bekende Academiezaal. Het seminarie bood een klassieke humanioraopleiding met verplicht internaat voor jongens. Ook was er een filosofie-afdeling, de rechtstreekse voorbereiding op de priesteropleiding aan het ( Luikse) Grootseminarie. Tal van vooraanstaande Limburgers en Vlamingen, schrijvers, dichters en wetenschapsmensen, studeerden in Sint-Truiden.

Dertien eeuwen

De filosofie-afdeling verdween na 1960. De humaniora van het seminarie fuseerde in 1977 met het Aangenomen College-externaat. Sinds 1997 huisvest de voormalige abdij de gemengde fusieschool KCST (Katholieke Centrumscholen Sint-Truiden). De spreker concludeert dat bijna dertien eeuwen lang in de Trudo-abdij ononderbroken onderwijs wordt aangeboden.

Globalisering

De tweede spreker was de Nederlandse publicist, cultuurhistoricus en politiek commentator Thomas von der Dunk, met een lezing over het thema ‘Het Nederlands in tijden van globalisering'. De globalisering zette volgens hem het vanzelfsprekende gebruik van het Nederlands in bepaalde geledingen van de samenleving onder druk. Waar (veelal laagopgeleide) immigranten van buiten Europa verplicht worden tot het volgen van inburgeringscursussen hanteren hoger opgeleiden steeds vaker het Engels als standaard in het internationale bedrijfsleven en de academische wereld.

Status

Deels uit praktische overwegingen (de Nederlandse koopmansgeest), maar evenzeer om redenen van status wordt Engels gesproken omdat het een kosmopolitische uitstraling verleent. Door de opmars van het Engels wordt dit de nieuwe 'lingua franca', in tegenstelling tot Vlaanderen waar men een halve eeuw gestreden heeft voor het behoud van de Nederlandse taal, waardoor er een sterker taalbewustzijn aanwezig is.

Engels

In Nederland wordt reeds het merendeel van de opleidingen vooral of uitsluitend in het Engels verzorgd, ook al worden ze slechts door Nederlandse studenten gevolgd. B.O.N. (Beter Onderwijs Nederland) heeft zelfs een proces ingespannen tegen bepaalde universiteiten . Thomas illustreert zijn betoog met tal van soms verrassende of humoristische voorbeelden, zoals het bestuur van een Nederlandse universiteit dat in het Engels vergadert, ‘peer reviews’ om in een hogere ranking te komen, besprekingen in het Engels in het Duitse Goethe-instituut, MBO-aanvragen in het Engels, enzovoorts.

Twitterschrift

Naar de mening van Thomas wordt er te weinig aan taalkennis gedaan, wordt er geschreven in ‘Twitterschrift’, is er een gebrek aan woordenschat en bestaat er een internet-illusie. Bovendien zijn onheldere formuleringen door politici, gebrekkige uitdrukkingsvaardigheid in het Nederlands en onderwaardering van de humaniora door de tegenstelling tussen alfa- en bèta-mensen (exacte wetenschappen) vandaag onmiskenbare problemen. De spreker concludeert dat er een eenzijdige oriëntatie is op de Angelsaksische wereld. De Nederlanders spreken van ‘het land ingaan’ . Zij zijn georiënteerd op de zee, op Engeland en het Angelsaksische marktdenken.

Eigen streek

Als derde spreker kwam Luc De Schepper, rector aan de universiteit van Hasselt, aan het woord met een lezing over 'Het belang van hoger onderwijs in eigen streek'. Hij gaf een cijfermatig overzicht van het opleidingsaanbod van zijn universiteit, inclusief perspectief op toekomstige uitbreiding. Ook belichtte hij de plaats van de Hasseltse universiteit in de academische wereld, zowel landelijk als op wereldschaal, de samenwerking met Universiteit Maastricht, de groei van het aantal studenten, de onderparticipatie van 18-jarigen in vergelijking met Vlaamse leeftijdsgenoten en de zogenaamde ‘braindrain’ (Limburgse studenten die na hun studies in Hasselt vertrekken om hun toekomst te zoeken in de zogenaamde ‘Vlaams Ruit’ (Brussel, Gent, Antwerpen, Leuven) of elders. Mobiliteit vormt daarbij een niet te miskennen probleem, de noodzaak van het Spartacusproject, dat als doel heeft het openbaar vervoer in Belgisch Limburg te verbeteren, daarbij onderstrepend. Rector De Schepper besluit: in de universiteit vandaag is vernieuwing een traditie.

Mosa Trio

De lezingen werden muzikaal omkaderd door het uitmuntende ‘Mosa Trio’ bestaande uit jonge talenten van eigen Limburgse bodem: Alexandra Van Beveren (viool), Paul Stavridis (cello) en Bram De Vree (piano). Zij speelden composities van Gabriël Fauré, Dimitri Shostakovitch, Joseph Haydn en Maurice Ravel.

Gulden Boek

Na de ondertekening van het Gulden Boek door de nieuwe leden werd afscheid genomen van gewestpresident Marc Hertens die na zes jaar de fakkel doorgeeft aan Marianne Baudewyn. Deze geslaagde bijeenkomst werd feestelijk afgerond met een aperitief en een Princelijk diner met Haspengouwse specialiteiten. Elke deelnemer kreeg tot slot als aandenken een schaaltje Haspengouwse peren mee naar huis.

Joris Luyckx