De titel doet het reeds vermoeden: satire zal in dit boek nooit ver weg zijn. 'Onder geleerden' van Princelid Yvan Vanden Berghe (afdeling ‘t Zwin) heeft wel wat gemeen met een historische roman. Een geschiedenis waarin echte feiten afgewisseld worden met mogelijke feiten. Schrijver Yvan is zelf een hoofdpersonage. Hij is observator en tegelijkertijd object van intriges, van liefde en van momenten van liefdeloosheid.

Professor Yvan Vanden Berghe specialiseerde zich in de Koude Oorlog en publiceerde daarover. In die hoedanigheid werd hij frequent uitgenodigd op buitenlandse universiteiten, congressen en colloquia. Hij luisterde er vaak met verbazing en wekte ook zelf verbazing door zijn eigenzinnige benaderingswijze van het fenomeen dat Koude Oorlog heet.

IJzeren Gordijn

Zijn boek vangt aan met ervaringen die hij opdeed achter het toenmalige IJzeren Gordijn. We maken er kennis met de intriges tussen de diverse medespelers in het communistische universum. Overtuigingen worden afgewisseld met inzichten die de partij moesten dienen. Vaste overtuiging over het blijven staan van ‘De Muur’ versus overtuigingen waarin de muur reeds aan het wankelen was. We worden herinnerd aan de Stasi. Maar ook aan Gorbatsjov en Honecker. Wat dachten zij en hoe dacht men over hen?

Vlaanderen

Na het verdwijnen van ‘de Muur’ verlegt de hoofdrolspeler zijn actieradius naar de universitaire wereld in Vlaanderen, zo’n twintig jaar geleden. De verhalen spelen zich af in een denkbeeldige universiteit, gesitueerd in Antwerpen. We komen terecht in de wereld van geleerde professoren, al of niet slechts kamergeleerden, en van ambitieuze al dan niet goed presterende assistenten en doctorandi. Vrouwelijke medewerkers waren er van divers niveau maar allen met de juiste kleur van ogen en haar, de juiste maat van benen en een tong geschikt voor multitasking.

Onder professoren

Op de achterkant van het boek lezen we: “Zonder het cultboek ‘Onder professoren’ uit 1975 van Willem Frederik Hermans te willen evenaren, schreef professor Yvan Vanden Berghe een spannend maar ironisch boek over een fictieve universiteit die hij in Antwerpen situeert. Zal de sensuele maar niet zo geleerde Jenny De Baets er via intriges in slagen de hoogste academische trappen te bestijgen? Zal de historicus Yvan Montagne kunnen ontsnappen aan de tentakels van de gevaarlijke geheime dienst Stasi?“

Vlot

Op deze en dergelijke vragen krijgt de lezer een antwoord. Maar er is meer. Zoals de vele verrassende wendingen in de gang van zaken. Het boek is vlot geschreven. Af en toe een lesje in geschiedenis, maar nooit langdradig. Duidend en situerend. Dat het boek vandaag verschijnt, in een tijd dat grensoverschrijdend gedrag zozeer de actualiteit haalt, maakt het boek meteen actueel en probleem stellend. Is grensoverschrijdend sexueel gedrag een constante in de maatschappij?

Jan Umans

Onder geleerden van Yvan Vanden Berghe

Polemos, 2017

ISBN: 978 90 826 7793 5