Vijftig jaar Bergen op Zoom: een verdronken dorp, de onderwijsinspectie en gezelligheid

Vijftig jaar en één dag na de oprichting van de afdeling Bergen op Zoom werd dit jubileum medio juni op gepaste wijze gevierd. Of zoals de afdeling het zelf kernachtig verwoordde: '50 jaar OdP in BoZ'. Het feest ging door in middeleeuwse sferen en kleding. In zijn overzicht op de geschiedenis van de afdeling begon de afdelingsvoorzitter in 1530, het jaar van de Sint Felixvloed. Maar hij blikte ook vooruit. "Ledenwerving, met name onder jongeren en dan heb ik het over 50-plussers, is frapper toujours en daarmee een vast agendapunt."
 

Beste vrienden en vriendinnen, hartelijk welkom. Een speciaal welkom aan de heer Hubert Sturtewagen, gewestpresident Schelde-Mark, en mevrouw Hilde Adriaenssens, Algemeen Secretaris namens het Dagelijks Bestuur van de Orde.

Als voorzitter van de afdeling Bergen op Zoom mag ik u verwelkomen op het jubileumfeest van onze afdeling. Wij zijn gisteren vijftig jaar geworden, want opgericht op 15 juni 1973. En dat vieren we vandaag op deze bijzondere plek.

De boerderij Hildernisse in 1976

Wij zijn bij rijksmonument Hoeve Hildernisse, gelegen op de Brabantse Wal en in het Markiezaatsgebied, nabij het verdronken dorp Hildernisse. Bij de Sint Felixvloed in 1530 en daarna bij de Allerheiligenvloed in 1570 werd het dorp zo goed als weggevaagd door het woeste water van de Schelde en de werking van de getijden. Wat resteerde was een buitengebied. Deze in oorsprong 17^e-eeuwse hoeve, de enige buitendijkse boerderij van de Brabantse Wal, herinnert aan die periode. Het dorp Hildernisse lag op de plaats waar zich nu de plas bij de vogelkijkhut bevindt, hier vlakbij. De boerderij met aanbehoren is momenteel eigendom van Brabants Landschap.

Het verdronken dorp Hildernisse op een militaire kaart van zo'n honderd jaar oud (links in het water).

Vijftig jaar Orde van den Prince in Bergen op Zoom. Een mooi, maar weliswaar geen rustig bezit. Er is voortdurend onderhoud nodig. En dat is ook wel logisch, nu wij een open, transparant genootschap zijn, dat de blik naar buiten gericht houdt en steeds verbindingen aangaat met de omgeving, indachtig onze kernwaarden Amicitia en Tolerantia.

Deze kernwaarden zijn niet statisch. Zij evolueren in de tijd en dat houdt ons genootschap eigentijds en daarmee hopelijk aantrekkelijk voor óók jongere geëngageerde mensen. En hier werken we in Bergen op Zoom hard aan, bestuur én leden. Ledenwerving, met name onder jongeren en dan heb ik het over 50-plussers, is frapper toujours en daarmee een vast agendapunt.

Amicitia en Tolerantia zijn onverwoestbare deugden, meer dan ooit een kompas en houvast voor mensen in deze turbulente, onzekere tijden, waarin een toenemend aantal mensen zich afkeert van het bevoegd gezag en zijn instituties. Alles wat zeker leek, wordt ter discussie gesteld. De digitalisering van de samenleving werkt hier als katalysator.

Zo bezien, staan we hier op een betekenisvolle en toepasselijke plaats. Deze hoeve die door haar buitendijkse ligging, stoer en robuust springvloed en menig hoog water heeft getrotseerd. Hildernisse die de nodige hindernissen heeft overwonnen.

De ligging van Hoeve Hildernisse nu

Zo ook onze afdeling, die midden in de lokale gemeenschap staat en door taal en cultuur verbindingen zoekt en contacten legt. Taal en cultuur als cement van onze samenleving die zo sterk in beweging is. Wat de Nederlandse taal betreft is veelzeggend het recente rapport van de Onderwijsinspectie, getiteld: de 'Staat van het Onderwijs 2023'. In dit rapport signaleert de inspectie veel onvoldoendes voor het centraal examen Nederlands. In het schooljaar 2021-2022 had rond de 20% van de geslaagde havo- en vwo-leerlingen een onvoldoende voor het centraal examen Nederlands. Dit betekent dat één op de vijf havo- en vwo-leerlingen mét diploma is doorgestroomd naar het hoger beroepsonderwijs of de universiteit, zónder het gewenste niveau van Nederlandse taalbeheersing.

De inspectie heeft nu de knuppel in het hoenderhok gegooid door de stelling in te nemen, dat leerlingen geen diploma meer behoren te krijgen wanneer zij een onvoldoende voor Nederlands hebben. Dit is nu niet het moment om dit onderwerp verder te bespreken, maar het zou de Orde als gezaghebbende partij zeker passen zich in het publieke discours te mengen.

Beste mensen, ik ga naar een afronding. Na een halve eeuw staat onze afdeling er nog steeds stoer en robuust bij. Dat geeft hoop en vertrouwen voor de toekomst, met aanwas van nieuwe leden die nieuwe inzichten en ideeën meebrengen. Zó worden we wel honderd.

Maar goed, vanavond eerst maar eens onze vijftig jaar uitbundig vieren. Want daar zijn we ook van. Van gezelligheid, hartelijkheid en ontmoeting. Kortom, van Amicitia en Tolerantia. Nog een woord van dank aan John Demmers voor zijn geweldige ICT-ondersteuning. Ik breng graag een toost uit op onze jarige afdeling. Ik wens ons allemaal een hele fijne, onvergetelijke avond en hoop u overigens ook in groten getale te zien op de gewestdag 2024, die Bergen op Zoom op zaterdag 20 april volgend jaar organiseert.

Proost!
 

Jacques Niederer
Voorzitter afdeling Bergen op Zoom

Terug naar de PrincEzine (op de website)? Klik hier.