Tolerantie meer dan 'vreedzaam samenleven', het is een 'deugd'. Het betekent dat men moet leren omgaan met verschillen door het bewust onderdrukken of opschorten van negatieve reacties tegenover wie men eigenlijk afkeurt.
In de geschiedenis zijn talloze voorbeelden te vinden van deze tolerante levenshouding, bv. de religieuze tolerantie in de 15e, 15e en 17e eeuw onder invloed van de humanisten, de rationalistische opvattingen over tolerantie en vrijheid in de 18e eeuw, de eeuw van de Verlichting, en de huidige voorbeelden van pluralistische en democratische samenlevingen.
Maar de intolerantie ligt telkens op de loer. Nooit is tolerantie een verworvenheid. Het menselijk falen is dikwijls sterker en vernietigt de verworven vrijheden. Dat merken we zeker ook in onze huidige rechtsstaat. Het is duidelijk dat de politieke tolerantie recent aan een neergang bezig is, zowel lokaal in Nederland en Vlaanderen/België als op internationaal vlak. Er is minder plaats voor compromissen, wederzijds wantrouwen overheerst en de samenleving polariseert. Nieuwe vormen van intolerantie ontstaan en dat zou ons grote zorgen moeten baren. Alleen met beschaafd en vaardig burgerschap kunnen we onze pluralistische samenleving veilig stellen. Maar hoe doen we dat?
Inschrijven lezing Kees Schuyt
