'Stijn Streuvels zoals u hem nog niet kende' door Leentje Vandemeulebroecke en Ludo Simons

Alle eer vandaag aan onze voorzitter Jan, dankzij wiens nota’s dit verslag tot stand is gekomen. Op 12 april jongstleden opende Jan deze vergadering in het teken van de literatuur. In de eerste plaats prees hij niet de Nirwana van Kurt Cobain maar deze van Wieringa. Inderdaad het boek dat Karin voor ons uitgekozen heeft. Het gaat over het vuur dat de wereld verschroeit. Wie heeft het al gelezen? Op onze vergadering van 14 juni bespreken we dit boek.
Nieuwe leden Leen en Annabel hadden hun mooiste jurk aangetrokken, want installatie door gewestpresident Han Slot stond op de agenda.

Vervolgens besliste onze voorzitter om verder te gaan in de taal van Stijn Streuvels, iets wat voor Jan kinderspel is, aangezien hij leerde praten en fietsen in de achtertuin van Streuvels. Ik citeer: ‘… straks kunnen we verder kouten onder het gleiertikken van tellooren en kommen. Dit alles met een teug zerpen drank.
Den Eyck heeft voor ons…. geen worst in 't ziedend vet. Geen vet gebeuterde, eiergele sneden met bruinbekorste, blinkende buitenrand, dobbel gevouwen, in twee stapels, op de telen, torenhoog... Maar… een verrassingsmenu!’

De spreker van de avond was een letterenkoppel, nazaten van illustere schrijvers. 
Leentje Vandemeulebroecke heeft literair blauw bloed in de aderen, zij is de kleindochter van Stijn Streuvels en verwant met Guido Gezelle. Zij is teveneens het nichtje van de kunstenaar Paul Lateur, de ontwerper van het Prince-insigne. De fameuze P die Han later op de avond zou opspelden.
Ze heeft een belangrijke rol gespeeld in de literaire overleving van Stijn Streuvels want ze zette het volledige werk van Streuvels om in nieuwe spelling. Daarnaast is Leentje ook een gevierde dichteres. Onder de schuilnaam Jo Gisekin publiceerde zij een dozijn dichtbundels; haar inspiratiebronnen zijn geboorte, liefde en dood, de gehandicapte medemens, muziek, schilderkunst (met name Roger Raveel en de Leieschilders). Een aantal van haar gedichten zijn op muziek gezet door Vic Nees, Lucien Posman en anderen.

Ludo Simons is talent van eigen bodem, Turnhoutenaar. Wie soms binnendoor van het Elisabethziekenhuis richting Blairon rijdt, komt via de Jozef Simonslaan, genoemd naar de vader van Ludo.
Ook Professor Ludo Simons is een monument der letteren. Hij stond aan het hoofd van het Letterenhuis en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en van de Antwerpse Universiteitsbibliotheek en was hoogleraar Boek- en bibliotheekwetenschap aan de UAntwerpen en de KULeuven. Hij publiceerde ook zelf, waaronder het oorlogsdagboek van zijn vader Jozef Simons en het standaardwerk “Het boek in Vlaanderen sinds 1800” .

Onze voorzitter vond deze voorstelling van de sprekers niet op het net, maar in het archief van onze afdeling. Op de vergadering van 8 december 1995 beschreef Renaat met deze woorden de sprekers die ook toen een voordracht gaven. En zo konden we Renaat nog eens horen.

Leentje Vandemeulebroecke en Ludo Simons hebben ons in tweespraak Stijn Streuvels voorgesteld zoals we hem nog niet kenden.
Wie Streuvels ook kent, is Lieve de Letter. Zij ontmoette Streuvels in Antwerpen in 1959 bij de uitreiking van de proviciale prijs van de letteren. Het was de vader van Lieve, Alfons Devos, die de prijs uitreikte aan Streuvels.
In de Klara podcast naar aanleiding van het 150ste geboortejaar van Streuvels, waar Leentje en Ludo aan meewerkten,  hoorde onze voorzitter Streuvels zelf spreken. Zijn West-Vlaams gelijkt op dat van Streuvels!? Hoe cool is dat? Voor Jan is Streuvels thuiskomen, maar dan in een andere tijd.

Stijn Streuvels en de Grote Markt van Turnhout brachten Ludo Simons en Leentje Vandemeulebroeck samen: de wijtewagen waarin de kist van Streuvels naar het kerkhof vervoerd werd, figureert enkele maanden later in het befaamde Kerstspel van Remi Lens op de grote markt van Turnhout.
We kregen mooi inzicht in de ontwikkeling van het talent van Streuvels. Hij had een non-conformistisch karakter en verlaat de school om een bakkersopleiding te volgen. Ondertussen leert hij zichzelf Duits en Engels en hij leest en schrijft. Hij publiceert in jeugdmagazines en zijn talent wordt ontdekt. Als self-made man wordt hij gevraagd om te schrijven voor het avantgarde tijdschrift ‘Van Nu en Straks’, tussen de grote literaire vernieuwers van het begin van vorige eeuw: Karel van de Woestijne, Herman Teirlinck en August Vermeylen. Al heel snel beslist hij om van zijn pen te leven, wat niet vanzelfsprekend was in een land waar maar 50% van de bevolking kon lezen.
Streuvels was midden vorige eeuw een echte BV. Leentje Vandemeulebroecke herinnert zich dat mensen aan het raam stonden als ze als kind op bezoek was.
Naar aanleiding van 150ste geboortejaar zijn 5 sleutelwerken heruitgegeven met inleidingen van hedendaagse schrijvers waaronder Turnhoutenaren Walter Vandenbroeck en Koen Peeters. 

Luc Huygens bracht voor ons de levendige droom van Blomme, een beklijvende scène uit de novelle “Leven en dood in den ast”. Waarvoor dank.

Een tweede maal werden de kandidaten Michelle Theunissen en Igor Geubbelmans voorgesteld door respektievelijk Jan en Greet, waarna beiden met unanimiteit van stemmen werden aangenomen.
Tot slot werden Leen en Annabel geïnstalleerd door gewestvoorzitter Han Slot, die hen wees op hun plichten en rechten.

En zo kwam ook deze avond op zijn einde. Mag ik jullie er nog aan herinneren dat de uitstap van 15 juni niet doorgaat, maar dat we wel een junivergadering gepland hebben op vrijdag 14 juni.

Met dank aan Jan…

Peter Braet, secretaris