Peter Vandamme over Opera

Opera (eigenlijk meervoud: 'werken', van Latijns opus: werk, maar met enkelvoudige betekenis; meervoud: opera's) is een vorm van muziektheater. In een opera worden klassieke muziek en toneel gecombineerd, ieder personage wordt door een klassieke zanger uitgebeeld. De opera is onderdeel van de westerse cultuur, na de Tweede Wereldoorlog is operabezoek echter steeds meer......(zie wikipedia)

Terugblik

Er was onverwacht hevig zonlicht in Beauvoorde, en bijna hielden wij de apero in de
tuin. De boomgrote spreker zou er niet misstaan. Hij had klassiek zwaar materieel bij om zijn
100 minuten durende presentatie te onderbouwen. Dus hielden het bestuur en de keuken
het scenario in een strak keurslijf.
De installatie van drie nieuwe leden op 23 mei werd aangekondigd, alsook een heel
mooie gewestdag op 4 juni, ingericht door de afdeling Houtland. Hilde Crevits is er
aangekondigd als spreker. Bovendien is een " mote" of " motte" waar Claudine Wyntin -
Vanthournout hard heeft voor gewerkt het uithangbord van het programma.
Paul bracht verslag uit van zijn bezoek aan Gijs: hij was scherpzinnig als naar gewoonte,
alleen de mobiliteit viel wat tegen.
Paul gaf ons een kleine inkijk in zijn jeugd, en ja, inderdaad ook hem ontbrak het niet
aan een jeugdtrauma. Zijn leraar vond opera afgrijselijk. Opera vertoont geen greintje
empathie: je ligt daar dood te gaan en je zingt een hele aria!!! Wellicht volgt deze avond een
keerpunt in mijn leven. Peter Vandamme heeft al vaker een keerpunt teweeggebracht in zijn
carrière.
Ganzenlever en haantjeswit werden ondersteund door " ingepolderde" asperges, en
troffen glijdend hun doel.
Jean haalde "jeugdherinneringen" op toen hij vertelde dat hij met Katrien de familie
Vandamme had leren kennen, en hun familiale tafelredes bewonderend aanhoorde.
Peter Vandamme beloofde dat zijn stentor stem een micro zou doen vergeten en
stak van wal met een beperking: enkel de Italiaanse opera zou hij voor het voetlicht
brengen. Opera is een Italiaanse uitvinding. Een soort huiskamer entertainment. Men dacht
toen nog dat Griekse tragedies gezongen werden.
Zo is het verhaal van Orfeo en Eurydice door Monteverdi verklankt, de oudste opera.
Het verdriet van Orfeo omtrent het verlies van zijn echtgenote ontroert de goden in die
mate dat hij in de onderwereld mag afdalen en haar bovendien naar boven mag
meebrengen, als hij maar kan weerstaan aan de drang om te zien en haar schoonheid te
bewonderen. Helaas, het vlees is zwak... en daar ontstaat de beroemde aria " j'ai perdu mon
Eurydice".
En reeds daar ontwikkelt zich het vraagstuk wie de nadruk verdient: de tekst of de
muziek. Toen in Venetië de commerciële opera ontstond, begonnen de kijkcijfers mee te
spelen. De show primeert. Er komen fiorituren en de virtuozen komen voor het voetlicht.
Gluck maakt als reactie hierop een opera rond de Orfeo mythe, zonder barokke
krullen, met heel veel voelbare sobere tristesse.
Bij Mozart gaan tekst en muziek gelijk op, bv in de opera Don Giovanni. Leporello
ontmaskert ten aanzien van Dona Elvira het overspel van Don Giovanni met de beroemde
aria " Madamina, il catalogo è questo". Dan start de DVD en " love is in the air". Immers Don
Giovanni die Donna Elvira de bons heeft gegeven poogt nu Zerlina, een boerenmeisje
gehuwd met Masetto, te verleiden. Zij schijnt zijn aanzoek te weigeren, maar de muziek
suggereert het tegendeel!!! " La ci darem la mano" klinkt het " geef mij jouw hand"...En zij
antwoordt: " Vorrei, en non vorrei.."
In " De bruiloft van Figaro" was het weer van dat, immers de voornaamste aria was
eigenlijk een rede tegen de erfadel, maar dit werd op last van de censor van keizer Joseph II
omgezet in een boze aria tegen ontrouwe vrouwen!
Via " De barbier van Sevilla" van Giacchino Rossini werd opera razend populair. Het
was amusement, het licht bleef aan, er werd gegeten en gedronken tijdens de " show", en
het betere volk zat achter een gordijntje, en werd door vrouwen van lichte zeden bediend
"sipario chiuso". In de foyer stonden er speeltafels. Er werden ellelange potpourris gespeeld.
Toen hoorden we de extreem fiorituur rijke aria " Agitata da due venti" van Vivaldi
door Cecilia Bartoli. De onzichtbare noten rollebolden in de mondholte van La Diva op de
juiste halve toonafstanden, de ene meer ingehouden, en de andere meer extravert in het
tonen van de wisselende emoties.
In de opera " Lucia di Lammermoor" kon Donizetti zich uitleven in een aan waanzin
grenzend libretto, waar een koppeling door mama aan de " foute" man aanleiding gaf tot
een moordpoging en een duel en dood in drijfzand. Alle sublieme gevoelens die horror kan
opwerpen komen aan bod. En een glasharmonica beeldde de waanzin van Lucia uit. De
slinger sloeg door naar de muziek.
"Don Carlo" van Verdi omschreef het drama van de wereldvreemde Filips II wiens
echtgenote Elisabeth van Valois eigenlijk het lief was van zijn zoon Carlos van Spanje. De
vrede van Cateau-Cambrésis hield deze " paring " in. Verdi werkte steeds met mensen van
vlees en bloed. En zijn beroemde slavenkoor uit de opera " Aida"werd het zinnebeeld van de
nieuwe Italiaanse natie in wording, terwijl het in feite gebaseerd was op de heimwee van de
Joden naarhun thuisland waaruit ze door Nabuchodonosor waren ontvroerd, zeg maar
gedeporteerd. Verdi leunt nauw aan bij het belcanto. Er is aandacht voor het beeld, en tekst
en muziek sluiten nauw aan bij elkaar.
Tosca wordt door een sadistische politie-officier gevangen gehouden in Rome. Haar
lief, schilder, behoort tot de oppositie en wordt in de kelder hoorbaar gemarteld. Zij slaagt
erin met een list Baron Scarpia met een dolk te doden. Maar desondanks wordt haar lief,
Cavaradossi, met echte kogels ge-executeerd waarna Tosca zich van de Engelenburcht naar
beneden gooit.
Paul staat op en feliciteert de spreker die de hele tijd de meute stil heeft gekregen.
"En mijn vroegere leraar heeft mij nooit verteld dat opera niet alleen maar bloederige
tranen omvat, maar ook politieke geschiedenis, een onwetenheid die bij deze is rechtgezet."
De uiteenzetting, zeg maar show duurde 100 minuten maar werd toch nog gevolgd door
menig Bernadetje.
Poperinge 27 april 2022

Een activiteit georganiseerd door: 

behoort tot het gewest West-Vlaanderen dat volgende afdelingen omvat:

Kort

Plaats: 
3 koningen Beauvoorde.
Wanneer: 
dinsdag, 26 april, 2022 - 19:30
Beschrijving: 

Peter Vandamme, ondervoorzitter van de vrienden van de opera, zal ons warm maken voor de opera.

Spreker: 
Peter Vandamme
Over de deelname: 
30 enthousiaste deelnemers