Spelen met onze taal

Lieve leden,

Ons jaar zit er alweer op, tijd voor een zomervakantie!  

Afgelopen vrijdag kwamen - naast het jaarboek Nirwana - ook nog enkele praktische zaken aan bod.

Lees dus zeker de powerpointpresentatie in bijlage die jullie reeds was doorgestuurd via rechtreekse mail. Er staan enkele zaken in die we belangrijk vinden.

Behalve de powerpoint ontvangen jullie ook nog een bijlage, namelijk een buitengewoon eloquent geschreven visie op Nirwana vanwege Kristien en Ronald.

Wij zijn fier op jullie deelname, jullie actieve bijdrage en op hoe onze afdeling floreert.  Dikke merci allemaal!

Geniet van jullie zomer en tot op 13 september!

Karin Vannuffelen

Interim secretaris

Bijlage: Nirwana, Tommy Wieringa (vanwege Kristien en Ronald) 

Bij het lezen van het boek viel het citaat `Mugshot of late capitalism` te binnen van Julian Bell (criticus voor The New York Review of Books): Tommy Wieringa`s Nirwana leest het beste als een portret (zoals de protagonisten Hugo en Lois losjes schilderen en fotograferen) van onze post-kapitalistische Nederlands/West-Europese beschaving. Het portret of beeld is een van leegte (Nirwana), het logische eindpunt van de beschaving waar blijkbaar ook letterlijk teveel met vuur is gespeeld! Nirwana lijkt het enige logische antwoord op het verleden. 

Lezers die een verwerkingsroman over de tweede wereldoorlog (veel foute mensen om over te schrijven!) verwachten kiezen beter voor andere werken. In ons taalgebied is Tom Lanoye`s Draaischijf de literaire mijlpaal geworden in het genre. De oorlog scenes in Nirwana trachten ook het puur rauwe-realistische te overstijgen met wat stevige lyrische ingrepen, maar missen de gruwelijke, dan wel surreëel mooie,  intensiteit van `Les Bienveillantes`: de wat stoutere lezers onder ons hebben zich misschien ook afgevraagd of de ijdele Tommy Wieringa niet stiekem wilde concurreren met Jonathan Littell`s allesbehalve welwillende meesterwerk…

Als beschavingsportret is het boek echter mooi geslaagd en nog leuk geschreven ook! Pageturner! Hoewel het boek als `familie Bildungsroman` qua stijl en opbouw aanleunt bij de beste boeken van Jonathan Franzen, heeft , in tegenstelling tot Franzen, Wieringa minder geïnvesteerd in  de dieptepsychologie van de personages. Het blijft bijvoorbeeld een beetje een raadsel wat er nu mis is gelopen tussen Lois en Hugo, een episode van geweld/overweldiging misschien? Of Hugo anderen scherper veroordeelt dan zichzelf blijft onduidelijk, maar Hugo`s drijfveren zijn natuurlijk niet die van de gewone mens. De schrijver heeft Hugo een rol van hedendaagse Epimetheus dan wel Prometheus toegedicht, wat de nood aan verklarende psychologie al een pak lichter maakt. Hij steelt dagboeken, om af te rekenen met het vurige verleden van de familie en, en passant, nieuwe kunstwerken te scheppen. Of het stelen van de dagboeken als stelen van vuur (Prometheus) of een verdorven gift van Pandora (Epimetheus) moet gezien worden heeft minder belang. Het vuur zal uiteindelijk uitdoven met Nirwana als logisch gevolg: zelf verdwijnt Hugo ook, de verdorven gift van de dagboeken uitgewist.  Ondertussen doorkruist in een leuke, misschien niet originele, wending de schrijver zelf de plannen van Hugo.

Mooiste passages: de menselijkheid en erbarmen die Hugo voor zijn tante met ernstige mentale beperking kan opbrengen. Een mens met slechts gebrekkige gaven en vaardigheden leren tekenen, Prometheus had het niet mooier kunnen bedenken!