Kristien Heirman met 'Actie - Reactie: een overzicht van de grote veranderingen in de muziekgeschiedenis'

Kristien Heirman met 'Actie - Reactie: een overzicht van de grote veranderingen in de muziekgeschiedenis'

Terugblik

In ‘onze’ Aurum heette Jan ons allemaal welkom met de beste wensen voor een goede gezondheid en plezier in het nieuwe jaar. De Keure inspireerde ons tot enkele extra goede voornemens.

Ondertussen zijn er al heel wat inschrijvingen binnen voor het Keulen-weekend van 26-27/4. Leen Th zal vanaf zondagochtend vervoegen en het concert nog bijwonen. Wie graag meerijdt kan met Leen contact nemen.

In onze borden werden we verwend met een velouté van fazant, nadien Blackwell-varkenshaasje met zijn wintergroenten.

Aan Igor viel de eer te beurt om zijn allerbeste vriendin, Katrien Heirman, in te leiden. Hun vriendschap startte op een kot in Leuven in 1998. Beiden studeerden ze musicologie, maar snel werd duidelijk wie echt talent heeft. Kristien Heirman speelt orgel en klavecimbel, alsook piano en cello. Ze is docente cultuurgeschiedenis in Tilburg, experte in de muziekgeschiedenis en dirigeert tussendoor een jongerenkoor.

Op een zeer enthousiaste manier kregen we een overzicht van de grote veranderingen, als een actie-reactie, in de muziekgeschiedenis van West-Europa.

Stijlperioden wisselen zich af waarbij muziek achter loopt op de beeldende kunsten.

De besproken tijdlijn is deze van de middeleeuwen naar de renaissance, van de barok met rococo tot nadien het classisisme en de romantiek.

Reactie 1: renaissance naar barok:

In de renaissance zien we een hernieuwde belangstelling naar de klassieke oudheid. De mens komt terug centraal: humanisme. Dit alles kadert nog in religie.

Het is de tijd van Columbus, Galilei, Mercator, Gutenberg, Leonardo Da Vinci en Michelangelo, maar ook van onze Vlaamse primitieven Van Eyck en Memling. Een tijd van nieuwe ontwikkelingen, van reizigers en ontdekkingen. 

Uit onze streken trekken de Vlaamse polyfonisten naar Italië. Hun broodheren zijn de families Medici, Pitti, Sforza en andere. In de polyfonie is iedere stem belangrijk. De sopraan, de tenor, de alt en de bas zetten na elkaar in, wat leidt tot begeesterende maar onverstaanbare klanken. De reactie komt onder meer van de Florentijnse groep Camerata. Geïnspireerd door het Griekse theater reduceren zij tot 1 stem met 1 muzieklijn. Het wordt de aanzet tot de eerste opera in het jaar 1600. Bach geeft ons zijn ‘Erbarme dich, mein Gott’

Reactie 2: rococo naar classisisme:

In de barok ligt de focus op drama en beweging, emotie en een overdaad aan detail. In de rococo expandeert dit in de ‘slagroomtaart’. Geen klassieke regels meer, wel asymmetrie en elegante S en C vormen met veel pastel en goud. In de muziek herkennen we deze stijl ook aan een overdaad aan versieringen, trillers op de noten. In reactie krijgen we het classisisme: evenwicht en symmetrie, harmonie en terughoudendheid. Het is de periode van ontdekkingen van oude Griekse en Romeinse archeologische vindplaatsen. Mozart, Hayden en Beethoven schrijven hun parels. We genieten van Philippe Jaroussky’s interpretatie van ‘Che farò senza Euridice’

Reactie 3: barok naar romantiek:

Het is in het begin van de stijlperiode van de barok dat de eerste opera geschreven werd. Het ontwerp van het operagebouw werd gebaseerd op de Griekse theaters. De beleving van de opera in die tijd was helemaal anders. De toehoorders stonden recht en maakten lawaai, er was licht in de zaal en het orkest was zichtbaar. Het is Wagner die met zijn eigen operahuis in Bayreuth, hier verandering in bracht. ‘Mensen moeten zich kunnen vereenzelvigen met de held’. De orkestbak werd ingevoerd voor betere focus en het publiek zat voortaan, gericht naar het podium. Beethoven bracht classisisme tot voltooiing en bereidde de weg voor de romantiek. Hij legde de lat steeds hoger. Hij brak grenzen en ook snaren. Een betere piano was nodig, aan hem geschonken door Thomas Broadwood uit Londen. Met de echo van de ‘Mondscheinsonate’ in onze hoofden, reden we terug naar huis.

Dank mevrouw Heirman voor een heerlijke muziekbeleving.

 

Peter Braet, secretaris

 

 

Een activiteit georganiseerd door: 

behoort tot het gewest Schelde-Dommel dat volgende afdelingen omvat:

Kort

Plaats: 
Restaurant Den Eyck in Kasterlee
Wanneer: 
vrijdag, 10 januari, 2025 - 19:00
Beschrijving: 

Beste vrienden,

Jan, Ann, Karin en ik wensen jullie een gelukkig en vredevol 2025.

Vrijdag 10 januari kunnen we met z’n allen onze persoonlijke wensen uitwisselen; en dat gaan we doen met muzikale inspiratie. 

Spreekster van de avond is Kristien Heirman met als onderwerp ‘Actie-Reactie: een overzicht van de grote veranderingen in de muziekgeschiedenis’.