Een ontmoeting met Jan Peumans

Aanwezig Orde van den Prince Maasland: Jaak en Inge Bergers, Luc en Els Bleukx, Rik Daniëls, Armande en Jean Dirkx-Journeé, Marcel en Margot Maesen, Wilma Meens, Stijn Mouchars, Jos en Jenny Kalders, Joep en Karine Pluymaekers, Noud en Ans van Hensberg, Frans en Nicole Van Streels, Frans Tonnaer, Maud en Wiel Wijers, Hugo en Gerda De Lobel, Herman Palmans, Piet Deuss, Anne-Rie en Pieter van Steekelenburg en kandidaat lid Marmel Pronk.

Verontschuldigd: Ivo Drieskens, Jan en Toosje van Alphen, Joke Damman, Gène en Isabel Savelkoul

Daarnaast waren ook 3 gasten van leden Orde van den Prince en 40 aanwezigen vanuit Cultuursmakers Maaseik.

Lezing

Dat Jan Peumans een zachte anarchist is, zoals de titel van het boek illustreert, geschreven door zijn zoon Wim, vloeit voort uit zijn levensverhaal, dat hij voor het aanwezige publiek schetste. Het was een vertrouwd gezelschap dat Jan in Maaseik ontmoette, waaronder zijn Duits-Nederlandse leraar Jaak Bergers en enkele van zijn vroegere klasgenoten uit het middelbaar onderwijs.

Het levenslicht zag hij in 1981 te Maastricht. Hij groeide op in een katholiek, Vlaamsgezind midden. Huisregels waren duidelijk: weinig omgang met dorpskinderen, best op internaat, de repressie van collaboratie na WO II was schandalig, jaarlijks naar het Vlaams Nationaal Zangfeest en de IJzerbedevaart, deelname aan amnestiebetogingen. 

Het superkatholiek internaat veroorzaakte wel contactverlies met zijn familie. Tijdens zijn middelbare opleiding aan het Kruisherencollege te Maaseik engageerde Jan zich in de georganiseerde KSA-jeugdbeweging, hield van toneelspelen, was lid van de dansles met de meisjes van de Ursulinen, werkte mee aan de missieclub en zong in het internaatskoor, was medekookvader tijdens de kampperiodes van de jeugdbeweging. Tijdens het laatste jaar middelbaar onderwijs zei Jan het internaat vaarwel en pendelde dagelijks als extern van Herderen naar Maaseik. Zijn verdere studie aan de KUL-Leuven in de Politieke en Sociale Wetenschappen bracht hem in aanraking met een nieuwe wereld en werd hij een tijdje lid van maoïstische bewegingen. Net voor zijn tweede licentiejaar huwde Jan in 1974 en vestigde het jonge koppel zich in Heverlee en verwelkomde hier hun eerste spruit. Afgestudeerd in 1795 verhuisde het gezin terug naar Limburg en bouwde te Herderen een nieuwe woonst, die ze in 1978 betrokken. Jan engageerde zich via inzet voor het leefmilieu in de lokale politiek op de Volksunielijst. Na een periode van schepen en burgemeester te Riemst en provincieraadslid in Limburg belandde Jan op het kabinet van voormalig minister Sauwens. Hierdoor beëindigde Jan zijn werk te Sittard in de geestelijke gezondheidszorg, waar hij van 1977 tot 1982 actief was. Door zijn politieke vrienden Sauwens en Gabriëls werd hij benoemd als directeur bij de Lijn, de openbare vervoersmaatschappij. Door interne geschillen binnen de Volksunie ontstonden er diverse strekkingen binnen de partij, waarbij Jan voorstander bleef van het niet-splitsen van de beweging. In de nieuwe politieke structuur van de NVA werd Jan in 2004 verkozen tot Vlaams volksvertegenwoordiger. In 2009 werd Jan voorzitter van het Vlaams Parlement, waar hij een rechtlijnige en correcte voorzitter was voor alle volksvertegenwoordigers. Hij hanteerde een volstrekte neutraliteit. In 2014 ruimde Jan zijn voorzittersbureau op en werkt momenteel aan een doctoraat over de Vlaamse Beweging met als promotor Bruno De Wever.

Het Vlaams Nationaal gedachtengoed is voor Jan de basis voor zijn engagementen, zijn acties, zijn opinies en uitspraken, zijn moto en zijn rebelsheid.

Verslaggever: Herman Palmans